سازی با نوای عشق
ویولن نوازان شهیر ایرانی
ویولن، سازی که با نواخته شدن اولین نت هایش همه می دانند چیست. حقیقتا این ساز نیازی به معرفی ندارد و همه در همه جا آن را می شناسند. شاید جالب باشد که بدانید زیرترین گستره ی صوتی در میان سازهای زهی متعلق به ساز ویولن است. پیچیدگی منحصر به فرد این ساز در ساخت شگفت انگیز است و ماهر شدن در آن اصلا ساده نیست. کوک این ساز هم باید بسیار دقیق انجام شود و ریزه کاری های خودش را دارد. به همین دلایل توصیه می شود که ساز ویولن را باید از کودکی شروع کنید تا بتوانید در آن به مهارت بالایی برسید. برای نواختن این ساز گوش نواز باید بدانید که اگر راست دست هستید، آن را روی شانه ی چپ خود قرار دهید، با دست راست آرشه را بگیرد. ارتعاشی که از کشیده شدن آرشه روی سیم ها ایجاد می شود صدای دلنشین ویولن را تولید می کند. در ضمن چپ دست های عزیز هم باید ساز را روی شانه ی راست قرار دهند و با دست تخصصی خود آرشه را نگه دارند. اما ما در این مطلب می خواهیم از چه صحبت کنیم؟ از ویولن نوازان شهیر ایرانی که توانسته اند با نواختن این ساز نام خود را در تاریخ حک کنند و با هنر خود آوای دلنواز ویولن را به گوش ایرانیان و جهانیان برسانند.
فهرست:
- تاریخ ساز ویولن در ایران
- استاد پرویز یاحقی
- استاد همایون خرم
- ارسلان کامکار
- نتیجه گیری
تاریخ ساز ویولن در ایران:
سازهای زهی مانند بربط سازهای اصیل ایرانی هستند ولی ویولون در شکل و قامت امروزی از اروپا به ایران آمد و در دوره ی تاسیس دارالفنون توسط امیر کبیر، دانشجویان این ساز فراگرفتند. در داخل ایران هم ساز ویولن طرفدارانی پیدا کرد. بعد از آن موسیو لومر شروع به تدریس در دارالفنون کرد و اولین نوازندگان ایرانی را تربیت کرد. پس از آن، علی نقی وزیری مدرسه ی عالی موسیقی را بنا گذاشت و موسیقی غربی در ایران همه گیر شد. ویولن هم به عنوان یکی از اولین سازهایی که وارد شده بود، محبوبیتی دو چدان پیدا کرد.
استاد پرویز یاحقی:
پرویز یاحقی موسیقی‌دان، آهنگساز و از نوازندگان ویولن اهل ایران بود که از سنین بسار کم با دایی خود حسین یاحقی زندگی می‌کرد و موسیقی را از او آموخت. پرویز یاحقی از کودکی با هنرمندان نامداری نظیر ابوالحسن صبا، مرتضی محجوبی و علی‌اکبر شهنازی آشنا شد و مدتی از ابوالحسن صبا موسیقی آموخت. او در دبستان پروانه با مجید نجاحی نوازنده سنتور همکلاس بود و در ۹ سالگی در رادیو نوازندگی کرد. نخستین آهنگ او برای غلامحسین بنان در برنامه گل های رنگارنگ با نام «ای امید دل من کجائی» بود، نوار کاست آن همچنان موجود است. در سال ۱۳۴۲ دختر نوجوانی را به جامعه موسیقی معرفی نمود که مهستی نام گرفت . او در ضمن چند سال زندگی مشترک با حمیرا برای وی آهنگ هایی نیز ساخت. از او تکنوازی های بسیاری در برنامه گل ها باقی مانده که نوارهای آن ها موجود است. استاد یاحقی از بزرگترین بداهه نوازان موسیقی ایرانی است و نام او، جلیل شهناز و حسن کسایی یادآور سه شهنواز بزرگ موسیقی ایران است. سبک نوازندگی او بر بسیاری از نوازندگان، تأثیر گذاشت؛ از تأثیر پذیرفتگان ساز یاحقی می توان به سیاوش زندگانی، مجتبی میرزاده،و بیژن مرتضوی ، اسدالله ملک و صدرا فلاحی اشاره کرد.
استاد همایون خرم :
همایون خرم از بهترین نوازندگان ویولن ، موسیقی‌دان؛ آهنگساز و عضو شورای عالی خانه موسیقی سال ۱۳۰۹ در بوشهر متولد شد. استاد خرم در سن ۱۰-۱۱ سالگی به مکتب استاد صبا راه یافت و چند سال بعد به عنوان نوازنده ی ۱۴ ساله، در رادیو به تنهایی به اجرا پرداخت. بعدها در بسیاری از برنامه های موسیقی رادیو، خصوصا در برنامه گل ها، به عنوان آهنگ ساز، سولیست ویولن و رهبر ارکستر آثاری ارزشمند ارائه داد. همایون خرم تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مهندسی برق ادامه داد و نیز مدرک درجه ۱ هنری که معادل مدرک دکترا است را از شورای ارزشیابی هنرمندان کشور دریافت کرد. او ضمن تسلط در نوازندگی و بداهه نوازی، آهنگسازی کم نظیر و در عین حال مسلط به ظرافت های نظری و تئوریک موسیقی ایرانی است. از این نظر پژوهشگری با ارزش و محققی ممتاز به شمار می رفت. همایون خرم، بخشی از حافظه ی تاریخی موسیقی ایران را با خلق آثاری مثل تو ای پری کجایی، رسوای زمانه منم، غوغای ستارگا،ن امشب در سر شوری دارم، بگذر از کوی ما، پیک سحری و طاقتم دِه رقم زده است. او از جمله ملودی پردازان شاخص و ماندگار در تاریخ موسیقی ایران به شمار می‌رود و یکی از رموز ماندگاری این آثار غنای ملودیک و ارزش موسیقی و قدرت ملودی‌ها بود.
ارسلان کامکار:
ارسلان کامکار در دوم دی ماه سال ۱۳۳۹ در سنندج به دنیا آمد. او مقدمات موسیقی را نزد پدرش، حسن کامکار، آموخت. وی در خردسالی در سنندج با گروه های مختلفی که توسط پدرش سرپرستی می شد، به اجرای کنسرت می پرداخت و ساز می زد .ارسلان کامکار، پس از مدتی به تهران سفر کرد و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران فراگیری موسیقی را ادامه داد و پس از تکمیل درس موسیقی، به عنوان نوازنده ویولن، همکاری اش را با ارکستر سمفونیک تهران آغاز کرد. او هم‌اکنون یکی از اعضای این گروه و مایستر ارکستر سمفونیک تهران است. هم چنین وی مایستر ارکستر فیلارمونیک کردستان هم هست. در کنار همه ی این ها در سال ۱۳۹۲ مدرک درجه ی یک هنری به او اعطا شد. از شاگردانش می‌توان به مریم ابراهیم پور ، سینا جهان‌آبادی ، روزبه بختیاری و گلریز زربخش اشاره کرد.
نتیجه گیری:
این لیست هم مثل باقی لیست های ما و دیگران، هم می تواند کاملتر باشد. هدف ما اما ایجاد انگیزه برای علاقه مندان این ساز زیبا بود که با مطالعه ی این مطالب تعدادی از نامهای ایرانی ماندگار ویولون را به آنها یادآوری کرده باشیم. علاقه مندان و نوازندگان ویولن باید بدانند که یادگرفتن این ساز فقط بر پایه ی علاقه نیست. پشتکاری زیاد هم طلب می کند. اما این مطلب به مهم ترین نکته اشاره می کند، همه ی این نوازندگان بزرگی که از آن ها اسم بردیم در مکاتب اساتیدی بزرگ تعلیم دیده اند چرا که استادی خوب و دلسوز که فوت و فن را آموزش دهد و دلسوز باشد از هر چیز مهم تر است. ماژورین نیز اساتید مجرب و ماهری را کنار هم آورده تا شما عزیزان در محلی که شما اولویت آن هستید با بهترین اساتید آموزش ببینید.
منبع: سایت آموزشگاه ماژورین
