سازهایی به قدمت دم بشر

معرفی کوتاهی از 5 مدل از سازهای بادی کلید دار- بخش اول

معرفی کوتاهی از 5 مدل از سازهای بادی کلید دار- بخش اول

 

تاریخچه ی سازهای بادی:

بگذارید این مطلب را با یک سوال آغاز کنیم. فکر می کنید عمق تاریخچه ی سازهای بادی چقدر است؟ ۵۰۰ سال؟ ۱۰۰۰ سال؟ ۲۰۰۰ سال؟ آوای سازهای بادی ابتدایی به مراتب کهن تر از این اعداد و ارقام است. متخصصان معتقدند بشر با لوله کردن برگ و فوت کردن در چوب ها ساز بادی را شناخت و سپس استخوان هایی را سوراخ و توی آن ها را خالی کرد تا صدای آن بهتر شود. هر چه دانش انسان بیشتر شد، شکل و مدل سازهای بادی هم تغییر کرد و گسترده شد و ریشه سازهای بادی کنونی شکل گرفت. سازهایی که در همه ی شرایط نواخته می شد؛ از بزم و رقص و پایکوبی و شادی تا رزم و موقعیت ها و مراسم مذهبی عصر باستان سازهای بادی همواره حضور داشته اند. شاعران، نویسندگان، عارفان و... در آثار خود از تاثیر این سازها بر روح و روان آدمی بسیار سخن گفته اند. اما نی انبان میان این سازها از قدیمی ترین ادوات موسیقی است که عده ای اختراع آن را به انسان های اولیه نسبت می دهند. در این میان فلوت هم از قدیمی ‌ترین سازهای بادی محسوب می ‌شود که در گذشته از جنس چوب بوده اما امروزه جنس آن دیگر مد نظر نیست و نحوه تولید صدا در آن مهم است. ما در این مطلب می خواهیم تا با مقدمه و آشنایی شما با سازهای بادی، پنج مورد از سازهای بادی کلید دار را به شما معرفی کنیم.

 

فهرست:

  • سازهای بادی
  • سازهای بادی برنجی
  • ترومپت
  • هورن
  • ترومبون
  • توبا
  • یوفونیوم
  • نتیجه گیری

 

سازهای بادی:

در سازهای بادی صدا از طریق دمیده شدن هوا داخل ساز ایجاد می شود. در واقع این سازها دارای لوله یا مجرای تو خالی اند که یا با دمیدن نوازنده در دهنی و یا توسط دستان ایجاد صدا می کنند. در سازهای بادی با نوسان هوا در لوله ها و با دریچه ها و دکمه هایی که در این لوله ها وجود دارند گام موسیقی تغییر پیدا می کنند. تغییر در ارتفاع یا اجرای نت ‌ها نیز از طریق باز و بسته کردن کلید ها یا سوراخ‌ های روی ساز یا تغییر حالت لب، زبان و دهان نوازنده اتفاق می افتد. این سازها در قدیم از چوب ساخته می شدند اما امروزه از جنس های دیگر نیز استفاده می شود. از این نوع سازها در انواع کنسرت ‌ها، ارکسترها، گروهای جاز و گروه ‌های موسیقی نظامی  و مذهبی استفاده می شود. تقریبا در همه ی محافل مثل گذشته. حتی امروزه نیز به هنگام خواندن ترانه‌ های محلی و در مجالس شادی سازهای بادی هر منطقه به کار می ‌رود.

 

سازهای بادی برنجی:

صدا در این نوع سازها بر اثر ارتعاش در لوله و به خاطر تماس و لرزش لب های نوازنده در درون کاسه دهنی تولید می شود. جنس آنها از برنج، مس و گاهی اوقات نقره و... است. این سازها صدای قوی و پر حجمی دارند و نسبتا بزرگ هستند. سازهایی که یادگیری مقدماتی آنها خیلی مشکل نیست. ترومپت، هورن، شیپور، ترومبون، توبا و کُر از انواع این سازها هستند. زیرترین صدا در این خانواده را می توان به ساز بادی برنجی ترومپت نسبت داد. سازهای بادی برنجی عموما در ارکستر سمفونیک اجرا می شوند. در این سازها برای تضعیف صدا و تغییر رنگ صوتی از سوردین استفاده می شود و دارای قدرت صوتی بالایی هستند. توبا، بم ترین ساز این خانواده است با صدایی پرحجم و برای تقویت صداهای بم بسیار عالی است.

 

ترومپت:

ساز پادشاهان، که همان طور که از لقبش پیدا است، از مهمترین سازهای بادی است. در مقایسه با دیگر سازهای برنجی زیرترین صدا از نظر گستره ی صوتی و سوپرانو، نوای ترومپت است. سازی که از بیشتر از ۷۰ بخش ریز و درشت تشکیل شده است. ترومپت با دمیدن هوا از میان لب های تقریبا بسته نواخته می شود. لرزش لب ها با تولید صدایی (وز وز) ستون هوایی را داخل این ساز به حرکت در می آورد و صوت موسیقایی با طول مشخص و معین را تولید می کند. بر روی لوله سه دکمه مشاهده می‌ شود که اولی باعث ازدیاد طول لوله برای بدست آوردن یک پرده بم می ‌شود، فشار دکمه دوم صوت را نیم پرده و فشار دکمه سوم یک پرده و نیم پایین می ‌آورد.

 

ترومپت- آموزش آنلاین مازورین
ترومپت

هورن:

فرانسوی ها آن را “هورن آلمانی” می نامیدند، آلمانی ها نام “شیپور شکار” را به کار می بردند و انگلیسی ها نیز این ساز را به نام “هورن فرانسوی” می شناختند. در سال 1960 انجمن بین المللی هورن، نام رسمی این ساز را “هورن horn ” اعلام نمود. در حال حاضر نیز اغلب موسیقی دانان این ساز را “هورن” می نامند. سازی  کلید دار و مخروطی شکل که یک اکتاو از سازهای هم ردیف خود بم تر است.

 

هورن- آموزش آنلاین مازورین
هورن

 

ترمبون:

سازی که از طریق فشار هوایی که نوازنده در سرساز آن ایجاد می کند، از طریق ایجاد ستون های هوا در داخل دستگاه پر پیچ و خم آن، صوت ‌های نسبتا بلندی را می ‌تواند ایجاد نماید. ترمبون سازی با صدای به نسبت بم است و در خانواده‌ی سازهای برنجی بررسی می‌شود. برخلاف اکثر سازهای بادی برنجی دیگر، که دارای دریچه‌ هایی (سوپاپ) هستند که با فشار دادن آنها، صدای ساز تغییر می ‌کند، ترومبون دارای یک مکانیزم کشویی - تلسکوپی (کولیس) است که با جلو و عقب کردن آن طول سازه تغییر یافته تا فرکانس نت ها برای دستیابی به نت ‌های مختلف تغییر می ‌کند.

 

ترومبون- آموزش آنلاین مازورین
ترومبون

 

توبا:

سازی نسبتا جدید در خانواده سازهای برنجی که در سال ۱۸۳۵ ساخته شد. اندازه این ساز بزرگ است و صدای عمیقی دارد. توبا از سه یا چهار سوپاپ، لوله‌ های مارپیچ عمودی، زنگوله درخشان، یک دهانه فنجان شکل و یک سوراخ مخروطی پهن تشکیل می ‌شود. این ساز به عنوان صدای بم بخش برنجی ارکستر عمل کرده و صدای بم زهی‌ ها و بادی های چوبی را تقویت می ‌کند. عموما هر ارکستر فقط یک توبا دارد.

توبا- آموزش آنلاین مازورین
توبا

 

 

یوفونیوم:

ساز یوفونیوم، نوعی‌ ساز تنور چهار دریچه‌ ای‌ از نوع‌ بوگل‌ در اركستر برنجی‌ است. اغلب‌ به اشتباه‌ نوعی دیگر از ساز‌ توبا تصور می‌ شود. در آلمان‌ آن‌ را باریتون‌ (آل: باروتُن‌) خطاب‌ می ‌كنند. كاربرد عمده ی این ساز در اركسترهای‌ برنجی‌ و نظامی است اما در ارکسترهای بادی دیگر جایگاه آن مانند نقش ویولن ‌سل در ارکستر سمفونیک است. شاید جالب باشد که بدانید که تک نوازی ساز ویلن ‌سل در موومان دوم سمفونی شماره پنج بتهوون در تنظیم ارکستر سازهای بادی برای ساز یوفونیوم نوشته شده است.

یوفونیوم- آموزش آنلاین مازورین
یوفونیوم

 

نتیجه گیری:

سعی ما این بود که در این مطلب تاریخچه ی سازهای بادی و سازهای بادی کلید دار را به شما عزیزان معرفی کنیم. یادگیری این سازها، به علاقه و پشتکار نیاز دارند. به عبارتی به ذوقی که بتواند در مراحل مختلف یادگیری همراه هنرجویان باشد و یادگیری را برایشان شیرین تر کند. اما همان طور که می دانید، شوق به تنهایی کافی نیست. اساتیدی مجرب و کار آزموده می خواهد تا فوت و فن این سازها را به اشتراک بگذارند، آن هم در آموزشگاهی که هدفش ارتقای سطح یادگیری و دانش همگانی است. مجموعه ی ماژورین که با کادر مجرب و شیوه های نوین برای ارتقا کنار شما است.

 

منبع: سایت آموزش آنلاین ماژورین 

 

Share

ساکسیفون

فلوت

موسیقی

دوره های پیشنهادی

دیدگاه شما چیست؟