موسیقی اصیل در جان جامعه
ارکستر سمفونیک تهران
ارکستر چیست؟
معادل فارسی سازی شده ی ارکستر سازگان است. تعریف آن عملا می شود مجموعه ای از نوازندگان و سازهایی که کنار هم جمع شده و قطعات مختلف موسیقی را در سبک های مختلف اجرا می کنند. هر ارکستری معمولا بنا به قرار گرفتن نوع و همینطور تعداد سازهای داخل آن نام گذاری می شوند. به عنوان مثال، ارکستر سمفونی به عنوان بزرگترین نوع ارکستر شناخته می شود و نام گذاری آن به این دلیل است که در ارکستر سمفونی از همه ی گروه های سازهای موسیقی کلاسیک غربی در آن استفاده می شود. ارکسترهای کوچک تر، که تعداد سازهای موسیقی کلاسیک در آن ها کمتر است، با اسم های دیگری مثل ارکستر مجلسی شناخته می‌شوند. ارکستر مجلسی به ارکستری گفته می‌شود که در آن از سازهای زهیِ آرشه‌ای، سازهای بادی چوبی و سازهای کوبه ای و سازهای کلیدی مثل پیانو می‌توانند استفاده کنند. اما نحوه ی نام گذاری دیگر ارکسترها را اگر بخواهیم سریع و ساده معرفی کنیم اینطور است که عموما بعضی از عنوان ها برای ارکسترها استفاده می‌شود که این نام ها اشار های به نوع سازهای به‌کار رفته یا نقش سازها در این ارکسترها ندارد و این نامگذاری ها تنها برای تشخیص دادن ارکسترهای مختلف در یک منطقه یا شهر استفاده می‌شود. مثلا، ارکستر فیلارمونیک معمولاً از سوی انجمن دوستداران موسیقی در هر شهر (انجمن فیلارمونیک) حمایت مالی می‌شود. در این ارکسترها معمولاً نوازندگان خبره و چیره دست هر شهر سازهای خود را می نوازند. البته ساختار ارکستر فیلارمونیک، ازنظر سازی، به صورت ارکستر سمفونیک یا ارکستر بزرگ است، مانند ارکستر فیلارمونیک برلین و ارکستر فیلارمونیک لندن که هر دو شناخته شده و حرفه ای هستند. در ارکسترها رهبر ارکستر مهم ترین نقش را دارد و در واقع به عنوان قلب ارکستر به شناخته می شود. هدف ما در این مطلب آشنایی هر چه بیشتر شما عزیزان با ارکستر سمفونیک تهران است. پس برای شناخت بیشتر ارکستر سمفونیک تهران، به خواندن این مطلب ادامه دهید.
فهرست:
- عمو سبزی فروش، به جای سرود ملی
- ارکستر سمفونیک تهران
- نتیجه گیری
قبل از پرداختن به ارکستر سمفونیک تهران که قدیمی ترین ارکستر سمفونیک ایران است، بگذارید با داستانی بامزه و خواندنی شروع کنیم که چه بسا همین داستان منجر به ساخته شدن ارکستر سمفونیک تهران شده باشد. داستانی که گفته می شود از این قرار است دانشجویان ایرانی که در دوران سلطنت احمد شاه قاجار برای تحصیل به آلمان رفته بودند به آن ها گفته می شود تا در مراسمی سرود ملی ایران را اجرا کنند اما ما در آن دوره، سرود ملی نداشتیم. دکتر جلال گنجی فرزند سالار معتمد گنجی نیشابوری این داستان را تعریف کرده و در فصلنامه ی ره آورد شماره ۳۵ هم منتشر کرده است.
"ما هشت دانشجوی ایرانی بودیم که در آلمان در عهد احمد شاه تحصیل می کردیم. روزی رئیس دانشگاه به ما اعلام کرد همه دانشجویان خارجی باید از مقابل امپراتور آلمان رژه بروند و سرود ملی کشور خودشان را بخوانند. ما بهانه آوردیم که عده ی مان کم است. گفت اهمیت ندارد. از برخی کشور‌ها فقط یک دانشجو در اینجا تحصیل می کند و همان یک نفر، پرچم کشور خود را حمل خواهد کرد و سرود ملی خود را خواهد خواند.
چاره ای نداشتیم. همه ایرانی ها دور هم جمع شدیم و گفتیم ما که سرود ملی نداریم و اگر هم داریم، به یاد نداریم. پس چه باید کرد؟ وقت هم نیست که از نیشابور و از پدرمان بپرسیم. به راستی عزا گرفته بودیم که مشکل را چگونه حل کنیم. یکی از دوستان گفت: این ها که فارسی نمی دانند. چطور است شعر و آهنگی را سر هم بکنیم و بخوانیم و بگوییم همین سرود ملی ماست؟ کسی نیست که سرود ملی ما را بداند و اعتراض کند.
اشعار مختلفی را که از سعدی و حافظ می دانستیم، با هم تبادل کردیم، اما این شعر‌ها آهنگین نبود و نمی شد به صورت سرود خواند. بالاخره من گفتم: بچه ها، عمو سبزی‌فروش را همه بلدید؟ گفتند: آری. گفتم: هم آهنگین است و هم ساده و کوتاه. بچه‌ها گفتند: آخر عمو سبزی فروش که سرود نمی شود. گفتم: بچه ها گوش کنید! و خودم با صدای بلند و خیلی جدی شروع به خواندن کردم: «عمو سبزی فروش... بله. سبزی کم فروش... بله. سبزی خوب داری؟... بله» فریاد شادی از بچه ها برخاست و شروع به تمرین کردیم. بیشتر تکیه شعر روی کلمه «بله» بود که همه با صدای بم و زیر می خواندیم. همه شعر را نمی دانستیم. با توافق همدیگر، سرود ملی به این صورت تدوین شد:
عمو سبزی‌فروش!... بله/ سبزی کم‌فروش!... بله/ سبزی خوب داری؟... بله/ خیلی خوب داری؟... بله/ عمو سبزی‌فروش!... بله/ سیب کالک داری؟... بله/ زال زالک داری؟... بله/ سبزیت باریکه؟... بله/ شب‌هات تاریکه؟... بله/ عمو سبزی‌فروش!... بله...
این را چند بار تمرین کردیم. روز رژه با یونیفورم یک شکل و یک رنگ از مقابل امپراتور آلمان، عمو سبزی فروش خوانان رژه رفتیم. پشت سر ما دانشجویان ایرلندی در حرکت بودند. از بله گفتن ما به هیجان آمدند و بله را با ما هم صدا شدند، به طوری که صدای بله در استادیوم طنین انداز شد و امپراتور هم به ما ابراز تفقد فرمودند و داستان به خیر گذشت."
ارکستر سمفونیک تهران:
ارکستر سمفونیک تهران بزرگ ترین و قدیمی ترین ارکستر سمفونیک ایران است. نخستین بار در ۱۳ آذر ۱۳۱۲ به رهبری غلامحسین مین‌باشیان و با نام ارکستر سمفونی بلدیه (شهرداری) فعالیت خود را آغاز کرد. این ارکستر که ۴۰ نوازنده داشت، نخستین کنسرت خود را در مهرماه ۱۳۱۳ در سالن سینما هما به مناسبت جشن هزاره فردوسی برگزار کرد. با اضافه شدن ۱۰ نوازنده اهل چکسلواکی، ارکستر به اجرای برنامه ادامه داد. فعالیت ارکستر سمفونیک تهران طی سال های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳ با وقفه روبرو شد تا این‌که در اسفند ماه ۱۳۹۳ مجدداً با رهبری علی رهبری آغاز به کار کرد. پس از استعفای علی رهبری در اردیبهشت سال ۱۳۹۵ و عدم دعوت دوباره او، ارکستر سمفونیک تهران توسط شورای هنری با حضور شهرداد روحانی به عنوان رهبر، اداره می شد. در مرداد ۱۳۹۵ علی اکبر صفی پور، مدیرعامل بنیاد رودکی اعلام کرد که شهرداد روحانی به عنوان رهبر ثابت ارکستر سمفونیک تهران انتخاب شده است. در زمستان ۱۳۹۸ با خروج ناگهانی شهرداد روحانی از ایران، ارکستر سمفونیک تهران دچار حاشیه های زیادی شد تا این که در اول خرداد ۱۳۹۹ شهرداد روحانی که در آمریکا به سر می برد، از طریق اینستاگرام اعلام استعفا کرد. در امرداد سال 1401 نصیر حیدریان برای یک دوره یک ساله به عنوان رهبر ارکستر سمفونیک تهران انتخاب شد.
نتیجه گیری:
نوازندگی در ارکستر سمفونیک تهران، برای تمامی نوازندگان افتخار بزرگی است. معمولا نوازندگانی که در ارکستر سمفونیک تهران می نوازند همه چیره دست و بهترین در ساز خود به شمار می روند. اما برای رسیدن به این مرحله باید چه کرد؟ آموزشگاه خوب و اساتیدی ماهر و دل سوز می توانند شما را به این مرحله برسانند. البته شوق و علاقه همیشه جایگاهی ویژه در یادگیری دارد. اما حقیقتا انتخاب آموزشگاه و استاد ساز مورد نظر، باید با دقتی بسیار زیاد انتخاب شود. برای همین هم ما به شما ماژورین را معرفی می کنیم. آگاهی و یادگیری در سطح دیگری با ماژورین اتفاق می افتد.
منبع: سایت آموزش آنلاین ماژورین
